Coronavirüs Covid-19 Virüs Salgını Hakkında
Corona virüsleri, hayvanlar arasında yaygın olan bir grup virüstür. Nadiren bazı durumlarda, bilim insanları Corona virüslerinin “zoonotik” olduğunu belirtiyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne göre; “zoonotik” ifadesi, virüslerin hayvandan insana geçebileceği anlamına geliyor.
Coronavirus’ler soğuk algınlığından, Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Ağır Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi daha ciddi hastalıklara neden olan bir virüs ailesidir. Yapılan kapsamlı araştırmalar sonucunda, SARS’ın misk kedilerinden, MERS’in ise tek hörgüçlü develerden insanlara bulaştığı ortaya çıkmıştır. Henüz insanlara bulaşmamış olan ancak hayvanlarda saptanan birçok coronavirüs (koronavirüs) mevcuttur.
Coronavirus’lerin insanlarda dolaşımda olan alt tipleri çoğunlukla soğuk algınlığına sebep olan virüslerdir. SARS Yüzyılın ilk uluslararası sağlık acil durumu olarak 2003 yılında, daha önceden bilinmeyen bir virüs halinde ortaya çıkmış olup yüzlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur.
Yaklaşık 10 yıl sonra Coronavirus (koronavirüs) ailesinden, daha önce insan ya da hayvanlarda varlığı gösterilmemiş olan MERS Eylül 2012’de ilk defa insanlarda Suudi Arabistan’da tanımlanmış; ancak daha sonra aslında ilk vakaların Nisan 2012’de Ürdün’deki bir hastanede görüldüğü ortaya çıkmıştır. 31 Aralık 2019’da Dünya Sağlık Örgütü Çin Ülke Ofisi, Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan şehrinde etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakalarını bildirmiştir. 7 Ocak 2020’de etken daha önce insanlarda tespit edilmemiş yeni Coronavirus (koronavirüs) COVID-19 olarak kabul edilmiştir.
CORONA (COVID-19) VİRÜS NASIL BULAŞIR?
Virüs solunum yolu ile bulaşır. Hasta kişilerin öksürme veya hapşırmayla ortaya saçtığı damlacıkların ortamdaki diğer bireylerin ağız, burun ve gözlerine temasıyla, damlacıkların yapıştığı yüzeylere dokunduktan sonra ellerin ağız, burun veya göze götürülmesiyle bulaşabilmektedir. Normalde hastalığı alan bir kişi, hasta olduğunun farkına varmadan ve belirtiler ortaya çıkmadan virüsü yaymaya başlayabilir. Burada, “inkübasyon dönemi” dediğimiz bir “kuluçka” dönemi vardır. Yeni corona virüsünün kuluçka süresi 2 ile 14 gündür.
CORONA VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Ateş, öksürük ve nefes darlığı, başlıca sözü edilen belirtiler. Ancak her türlü solunum yolu hastalığı belirtilerini dikkate almakta yarar var. Burun akıntısı, halsizlik, vücut ağrısı da belirtiler arasında yer alıyor. Virüsle karşılaştıktan sonra genellikle 2 gün içinde belirtiler ortaya çıkıyor ancak bu süre 14 güne kadar uzayabiliyor.
Yeni Coronavirus (COVID19) sorununun giderek büyüdüğü son günlerde bu virüsün solunum sisteminin yanı sıra göz tutulumu yapabileceğini ve hatta ilk bulguların gözde olabileceği de unutulmamalı.
Fizyoloji ve Deneysel Tıp Uzmanı Doçent Oytun Erbaş neden ölümcül olduğunu şu sözlerle anlatıyor; “Virüsün akciğerde tutunduğu protein ACE/2 proteini. Bu protein akciğerin iltihap yapmasını ve su toplamasını önlüyor. ACE/2’ye yapışan virüs bu proteinin işlevini bozuyor.
Bu sefer de damardaki su akciğerin içine geçiyor. Hasta kendi vücudundaki suda boğuluyor ifadesi yanlış olmaz. Ağır bir zatürre gibi düşünün. Akciğerde havanın yerine su girmesidir zatürre. Bu virüs zatürrenin daha ağırını yapıyor. Korona akciğerdeki ACE/2 proteinine tutunmasa bu kadar öldürmezdi. Diğer bir ölüm sebebi de kalbi tutarak kalp yetmezliği yapması ya da kalbi aniden durdurması. Bir kısım vakada da böbrek yetmezliği yapıyor. ACE/2 proteininin en çok bulunduğu yer bu üç organ. Akciğer, kalp, böbrek.”
Covid-19’u diğer hastalıklardan ayıran en temel semptom şiddetli solunum güçlüğü. Nezle ve gripte solunum zorluğu görülmezken alerjisi olan hastalarda bazen bu semptoma rastlanıyor.
Peki corona virüs semptomlarını nezle grip ve alerjiden nasıl ayırabiliriz?
CORONA VİRÜSÜNÜ NEZLEDEN AYIRAN ÖZELLİKLERİ
Soğuk algınlığı olarak da adlandırılan nezlede görülen temel semptomlar; hapşırma, burun tıkanıklığı ve boğaz ağrısı. Ancak solunum zorluğu, öksürük ve kuru öksürük gibi corona virüs belirtileri nezleye yakalanmış hastalarda görülmüyor.
CORONA VİRÜSÜNÜ GRİPTEN AYIRAN SEMPTOMLAR
Corona virüsün en çok benzerlik gösterdiği hastalık türü grip. Virüs kaynaklı bu iki hastalığın gösterdiği semptomlar birbirine çok benziyor. Her iki hastalıkta da ateş, yorgunluk, kuru öksürük sık görülüyor.
Ancak solunum zorluğu Covid-19’a yakalanmış çoğu hastada görülürken gribe yakalanmış kişiler bu belirtiyi göstermiyor.
ALERJİYİ CORONA VİRÜSÜNDEN AYIRAN SEMPTOMLAR
Tıpkı nezle gibi alerjinin belirtilerini de Corona Virüsten ayırmak nispeten daha kolay. Alerjinin temel semptomları arasında arasında hapşırma, burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve gözde sulanma bulunuyor.
Yorgunluk, kuru öksürük, solunum zorluğu ve öksürük ise zaman zaman görülüyor. Ancak corona virüsün temel semptomlarından ateşe, alerji geçiren hastalarda rastlanmıyor.
KİMLER RİSK TAŞIYOR?
Herkes risk altında çünkü bu yeni bir virüs ve kimse bağışık değil. Ancak, herkes hastalık belirtisi göstermeyebilir. Hastalananların hepsi, ağır hastalık geçirecek anlamına da gelmez.
CORONA VİRÜS TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Corona virüslerinin spesifik bir tedavisi bulunmuyor. Çoğu zaman semptomlar kendi kendine geçiyor. Hekimler, ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar yazarak semptomatik (belirtilerin giderilmesine yönelik) tedavi uyguluyor. Doktorlar, oda nemlendirici ve sıcak duşun boğaz ağrısına ve öksürüğe iyi geleceğini söylüyor. Hastalanan insanların bol sıvı tüketmesi, mümkün olduğunca dinlenmesi ve uyuması gerekiyor.
CORONA VİRÜSÜNDEN NASIL KORUNULUR?
Akut solunum yolu enfeksiyonlarının bulaşma riskini azaltmaya yönelik öneriler, yeni corona virüs enfeksiyonu için de geçerlidir.
Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalı, mendil yoksa dirseğin iç kısmı kullanılmalı.
Tokalaşma ve sarılmadan kaçınılmalıdır.
Olabildiğince kalabalık ortamlardan uzak durulmalıdır.
Kirli ellerle ağız, burun ve gözlere dokunulmamalıdır.
El hijyenine önem verilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol içerikli el antiseptiği kullanılmalı.
Sınıflar ve iş yerleri başta olmak üzere kapalı alanlar sık sık havalandırılmalıdır.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için dengeli ve sağlıklı beslenilmelidir. Gıdalar tüketilmeden önce iyice yıkanılmalıdır.
DÜNYA CORONA VİRÜSÜNDEN NE KADAR ETKİLENDİ?
John Hopkins Üniversitesi’nin istatistiklerine göre; dünya çapındaki enfeksiyon sayısı 423.000’i geçmiş durumda. Bu rakam Çin’de bu sabah itibarıyla 81 bin civarında görülüyor. Çin dışındaki ölümler 15.625, Çin’deki ölümlü vakalar ise 3. 281 olarak kayıtlara geçti.
Virüsün merkez üssü olan Çin dışında Corona’dan en çok etkilenen ülkeler sırasıyla İtalya, İspanya, İran, Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri oldu. İtalya’da ölü 6.820 kişi, İran’da ölen 1.934 kişi bulunuyor. Bu rakam İspanya’da 2.991, Fransa’da 1.100, ABD’de 782 kişi.
İtalya Sivil Savunma Genel Müdürü Angelo Borrelli, başkent Roma’da düzenlediği günlük basın toplantısında, ülke genelindeki Covid-19 vakalarına ilişkin son durumu paylaştı. Ölenler ve iyileşenler dahil edildiğinde Covid-19 bulaşanların toplam sayısının 69.176 olduğunu açıkladı. Ülkede 21 Şubat’tan beri devam eden corona virüs acil durumunda “bir günde kaydedilen ölüm sayısı” giderek artıyor.
İngiltere’de corona virüs vaka sayısı 8.077’ye, ölü sayısı 422’ye yükseldi.
Yeni tip corona virüs (Covid-19) salgını nedeniyle olağanüstü hal (OHAL) ilan edilen İspanya’da ölü sayısının 2.991’e çıktığı, vaka sayısının 42.058’e ulaştığı bildirildi. Diğer yandan İspanyol hükümetinin aldığı kararla cumartesi akşamı yürürlüğe giren olağanüstü hal kapsamında ülke genelinde serbest dolaşıma kısıtlama getirildi. Ulusal ve yerel polis kent merkezlerinde devriye gezmeye başladı. Polis, sokakta gördüğü herkese kimlik kontrolü yapıyor ve nereye gittiğini soruyor. Diğer yandan İspanyol basınındaki haberlerde, olağanüstü haldeki sokağa çıkma kısıtlamasını ihlal edenlere 100 ile 600 euro ceza kesileceği belirtildi.
Fransa’da yeni tip corona virüs salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı 1.100’e, vaka sayısı ise 22.304’e çıktı. Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran, yeni uyguladıkları bir ilaç kombinasyonu ile hastalığı iyileştirmede büyük başarı sağladıklarını açıklayarak tüm dünyaya umut verdi.
Yunanistan’da virüs kaynaklı ölümler 20’e , vaka sayısı 743’e yükseldi.
Yeni tip corona virüs (Covid-19) salgını nedeniyle tedbirlerin sıklaştırıldığı İsviçre’de vaka sayısının 9.877 olduğu bildirildi. İsviçre Federal Halk Sağlığı Ofisinin (BAG) açıkladığı rakamlara göre, dün itibariyle ölü sayısı 122’ye çıktı.
Ülkede alınan tedbirler kapsamında, tüm kantonlardaki okullarda eğitime ara verildi. İsviçre’nin resmi haber sitesi Swissinfo’daki bilgiye göre, İsviçre ordusu virüs pandemisine karşı mücadelede desteğini artırmaya hazırlanıyor.
Almanya’da salgın patlak verdiğinden beri 32.991 kişi enfekte oldu, 159 kişi hayatını kaybetti.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, yeni tip corona virüs nedeniyle ülkede olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğini bildirdi.
Sırbistan’ın Çin’den 5 milyon maske satın aldığını aktaran Vucic, yarın eğitime ara verildiğini ve okulların uzaktan eğitim verecek şekilde yıl sonuna kadar kapalı kalabileceğini kaydetti.
Vucic, doktorların tavsiyesi üzerine kendilerini izole etmeyen kişilere 3 yıla kadar hapis cezası verileceğini belirterek, vaka bulunan ülkelerden gelenlerin 28 gün karantinada kalması gerektiğini vurguladı. Şu an Sırbistan’da vaka sayısı 303, ölü sayısı 3.
Geçen hafta, Avrupa kıtasında virüsün yayılmadığı tek ülke Karadağ iken, bugün 47 vaka ve 1 ölüm ile covid-19’dan etkilenen ülkeler listesine girmiş durumdalar. Karadağ Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele Ulusal Koordinasyon Başkanlığınca alınan tedbirlere göre, yabancı uyruklu vatandaşların girişlerine izin verilmeyecek, otel, kafe ve restoran gibi hizmet veren işletmeler kapatılacak.
İspanya’ya nazaran Covid-19’un daha az görüldüğü Portekiz’de ise vaka sayılarındaki artış dikkati çekti. Portekiz Sağlık Bakanlığı, 2.362 kişinin Covid-19 testinin pozitif çıktığını, 33 de kayıpları olduğunu açıkladı.
İran’da yeni tip corona virüs (Covid-19) nedeniyle can kaybı 1.934’e, vaka sayısı ise 24.811’e yükseldi. İran devlet televizyonunun haberine göre, Sağlık Bakanlığı Halkla İlişkiler Sorumlusu Kiyanuş Cihanpur, 8.913 kişinin ise tedavilerinin tamamlanmasının ardından taburcu edildiğini aktardı. İran’da Covid-19’un ilk kez 19 Şubat’ta Kum kentinde tespit edildiği duyurulmuştu.
İran’daki Bem Tıp Bilimleri Üniversitesi Rektörü Abbas Abaszade, 91 yaşındaki en yaşlı yeni tip corona virüs (Covid-19) hastasının tedavisi sonrası taburcu edildiğini bildirdi.
Güney Kore’de virüs salgınından en fazla etkilenen güney kesimlerinde “özel afet bölgeleri” ilan edildi. Ülkede vaka sayısı 9.137, ölüm sayısı 126 olarak kaydedildi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Sağlık Bakanı Ali Pilli, ülkede bir kişinin daha yeni tip corona virüs (Covid-19) testinin pozitif çıktığı vaka sayısının 124’e, ölü sayısının 3’e yükseldiğini duyurdu.
Hollanda hükümetinden yapılan açıklamada corona virüs kaynaklı 5.560 vaka ve 276 ölüm bildirildi.
İsrail Sağlık Bakanlığı, vaka sayısının 1.930’a yükseldiğini, ölü sayısının 3 olduğunu bildirdi. İsrail yönetimi, corona virüs nedeniyle marketler, eczaneler ve bankalar dışındaki tüm ticari mekanların kapatılması kararı almıştı.
Kazakistan Sağlık Bakanı Yeljan Birtanov, düzenlediği brifingde, ülkede Covid-19’a 7 kişide daha rastlandığını belirterek, böylece ülkede vaka sayısının 79’a ulaştığını, 1400’ün üzerinde vatandaşın hastanelerde, 545’in de ev karantinalarında olduğunu bildirdi.
Gürcistan’da Tiflis Enfeksiyon Hastanesi Müdürü Maria Ezurgbaia, yaptığı açıklamada, Covid-19 teşhisiyle tedavi altında tutulan 70 hastadan dokuzunun iyileştiğini ifade etti.
316 vakanın görüldüğü, 27 kişinin hayatını kaybettiği Irak’ta tüm uçak seferleri iptal edildi. Başkent Bağdat ile Musul, Zikar, Babil, Selahattin ve Kerbela illerinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Filipinler’de corona virüs kaynaklı 552 vakada 35 ölümün gerçekleştiği, açıklandı.
Orta Amerika ülkesi Guatemala’da yeni tip corona virüs nedeniyle 85 yaşındaki bir hasta hayatını kaybettikten sonra 20 vaka daha saptandı.
Devlet Başkanı Nito Cortizo, Panamalılar ve oturum izni olanlar dışındaki kişilerin ülkeye girişlerini durdurarak radikal bir karar almasına rağmen bugün itibariyle 443 vaka ve 6 ölüme engel olamadı.
Rusya’daki virüs vaka sayısı 495’e yükselirken, ölü sayısı bir de kaldı.
Moldova Başbakanı İon Kiku da 17 Mart itibarıyla sınır kapılarını kapatma ve tüm uçak seferlerini geçici olarak durdurma kararı aldı, vaka sayısı 125 kaydedildi.
Lübnan’da corona virüs nedeniyle 29 Mart’a kadar olağanüstü hal ilan edildi. Seferberlik kapsamında hava, kara ve deniz limanları, kapalı olacak. u süre zarfında kamu kurumlarının yanı sıra belediyeler ve kamu ile özel eğitim kurumlarının kapalı olacağına dikkat çekilerek bankalar, ulaşım ve gıda sektörü dışındaki özel firma, kuruluş ve işletmelerin de kapalı olacağı ifade edildi. Sağlık Bakanlığı son açıklamasında, ülkede corona virüs vakasının 318 olduğunu ve 4 kişinin söz konusu virüs nedeniyle hayatını kaybettiğini duyurmuştu.
Katar yönetimi, yeni tip corona virüsle mücadele için uçuşların ve toplu ulaşım hizmetlerinin askıya alınması gibi bir dizi önlem aldı. Komite tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre, transit ve kargo seferleri ile ülkeye dönecek Katarlıları taşıyanlar dışında Uluslararası Hamed Havalimanı’na yapılacak tüm uçuşların 14 gün boyunca askıya alınmasına karar verildiği, bu sürenin gerektiğinde uzatılabileceği kaydedildi.
Katar’da virüs tespit edilen kişi sayısı 526.
Yeni tip koronavirüse yakalananların sayısının 91’e yükseldiği Venezuela’da başkent Caracas ve 6 eyalette karantina ilan edildi. Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ülkesindeki hastalar arasında Kolombiya’da koronavirüs kapanların da bulunduğunu söyledi.
Bu arada Kolombiya hükümeti salgın karşısında aldığı önlemleri genişletmeye devam ediyor. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Devlet Başkanı Ivan Duque, Kolombiyalılar ve oturum iznine sahip yabancılar dışındaki kişilerin 14 Nisan’a kadar ülkeye girişlerinin durdurulduğunu açıkladı. Duque ayrıca üniversiteler dahil devlete bağlı tüm okullarda eğitim faaliyetlerine ara verildiğini duyurdu.
Amerika Birleşik Devletlerinde de şimdiye kadar ki vaka sayısı 54.881 oldu,782 kişi hayatını kaybetti. CDC’nin yaptığı “en kötü senaryo” tahminlerine göre, virüs nedeniyle ülkede 160 ila 214 milyon insan hastalanabilir, 1,7 milyon kişi de yaşamını yitirebilir. ABD Merkez Bankası (Fed), Corona virüsü salgınının ekonomik etkisini hafifletmek için ikinci kez faiz indirdi ve politika faizini yüzde 0-0,25 aralığına çekti. Durma noktasına gelen ekonomi ile birlikte işsizlik oranı da yüzde 6,2 ile rekor seviyeye yükseldi.
Salgının ortaya çıktığı Çin’de 2020’nin ilk iki ayında sanayi üretimi yüzde 13,5 azalırken, kentsel işsizlik yüzde 6,2 ile rekor düzeye yükseldi. Çin’de bu dönemde sabit sermaye yatırımları da yüzde 24,5 geriledi. Ülkede perakende satışlar da aynı dönemde yüzde 20,5 azaldı. Financial Times’da yayımlanan Capital Economics’in notunda, “Çin’den gelen veriler, beklentilerin ötesinde bir yavaşlamaya işaret ediyor. Bu, 2008’deki küresel ekonomik krizden çok daha derin bir düşüş” ifadelerine yer verildi.
Koronavirüse karşı aşı geliştirme çalışmaları devam ediyor. Bazı aşıların hayvanlar üzerinde denenme aşamasında olduğu belirtiliyor. İnsanlarda kullanılabilecek bir aşının en iyi ihtimalle yaz aylarını bulması bekleniyor. Hayvanlar üzerinde denenen aşılar olumlu sonuç verirse önümüzdeki günlerde insanlar üzerinde deneme aşamasına geçilebilir. İnsanlarda da olumlu sonuç vermesi halinde kitlesel üretime geçilmesi planlanıyor. Şimdilik tedavilerde temel prensipler uygulanıyor. Hastanın bağışıklık sistemi virüsle mücadelesini yenene kadar vücut fonksiyonlarının işler halde tutulması, nefes desteği sağlanıyor.
TÜRKİYE’de CORONA VİRÜSÜ
Aralık 2019 ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan corona virüsünün çok kısa sürede Avrupa kıtasına sıçramasıyla beraber Türkiye hemen önlemler almaya başladı. İlk olarak Çin’den Türkiye’ye yapılan uçuşları durdurdu.
Sınır komşumuz İran’ın Kum kentinde görülen ilk corona virüsü vakası ile Türkiye, İran’la kara sınırını kapattı. İran’dan Türkiye’ye yapılacak kara ve demiryolu geçişleri durduruldu, tüm uluslararası uçuşlar tek taraflı ve geçici olarak askıya alındı.
Virüsün merkezi Çin’den sonra en çok etkilen ülke İtalya oldu. Türkiye eş zamanlı olarak İtalya, Güney Kore ve Irak ile uçuşları durdurdu.
Sağlık Bakanlığınca referans hastaneler belirlenip, karantina hastaneleri oluşturuldu. Virüs şüphesi taşıyanlar bu hastanelerde 14 gün boyunca gözlem altına alındı.
Türkiye’de ilk vaka 11 Mart’ta görüldü. Vakanın tespitinin hemen ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında corona virüsü zirvesi düzenlendi, coronayla mücadele kapsamında alınan tedbirler kamuoyuna açıklandı.
Bu önlemler;
– Tüm eğitim kurumlarının 2 hafta eğitim-öğretime ara vermesi,
– Spor etkinliklerinin seyircisiz yapılması,
– Kamu görevlilerinin yurt dışına çıkışlarının yasaklanması,
– Kreş ve bakımevlerinin tatil edilmesi,
– Askerlik görevini ifa edenlerin çarşı izinlerinin kaldırılması,
– Halkın toplu olarak bulunduğu alanların sık sık dezenfekte edilmesi ve toplu taşıma araçlarına dezenfektanlar konulması,
– Vakit ve Cuma Namazlarının, camiler yerine evlerde kılınması,
– Belediyelerin sosyal, kültürel, sanatsal etkinliklerinin durdurulması,
– Devlet kurumlarında çalışan hamileler, süt izni kullananlar, öğrenciler, engelliler ve 60 yaş ve üzerindekilerin 12 gün idari izinli sayılması,
– Fransa, Almanya, Norveç, Danimarka, İsveç, İspanya, Hollanda, Belçika ve Avusturya’ya uçuşların 17 Nisan’a kadar durdurulması,
– Tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, çalgılı/müzikli lokanta/kafe, gazino, birahane, taverna, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile salonu, nargile kafe, internet salonu, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları (AVM ve lokanta içindekiler dahil), çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, SPA ve spor merkezlerinin faaliyetlerinin durdurulması,
– 100 milyar liralık “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketi;
Bu yazı hazırlandığı sırada, ülkemizdeki enfekte kişi sayısı, ne yazık ki alınan tüm önlemlere, Sağlık Bakanımız ve sağlık çalışanlarımızın, danışma kurullarımızın ileri görüşlü, özverili, üstün gayretlerine rağmen 1.872 ve kayıp sayımız 44 kişi olmuştur.
Bizler de bireysel sorumluluklarımızı yerine getirmek, alınan önlemlere, kurallara, yasaklara uymak, kişisel hijyenlerimize azami dikkat göstermek yoluyla destek vermek zorundayız.
Tüm dünyayı ve nihayetinde ülkemizi de etkileyen bu krizi yenmek için; Devletimizin aklını örnek almalı, ülkemizi, çalıştığımız kurumları ve elbette bu piramidin tabanı olarak kendi geleceklerimizi de güvence altına alabilmek için karamsar, çekinik, umutsuz olmak yerine öngörülü ve yaratıcı olmalı elimizden gelenin en iyisi yaptığımızdan emin olmalıyız.
TAMDER BASIN VE YAYIN KOMİTESİ